Δευτέρα 29 Δεκεμβρίου 2025

Ο Όσιος Πορφύριος και η Κονταριώτισσα: Μια μαρτυρία για τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου

 


Η αναζήτηση του τελικού τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου αποτελεί ένα από τα πιο αινιγματικά ζητήματα της ιστορικής έρευνας. Παρά τις πολυάριθμες θεωρίες και τις κατά καιρούς ανακαλύψεις, καμία δεν έχει προσφέρει μέχρι σήμερα αδιαμφισβήτητη απάντηση. Ανάμεσα σε αυτές τις θεωρίες ξεχωρίζει και μια μαρτυρία πνευματικού χαρακτήρα, που αποδίδεται στον σύγχρονο όσιο Πορφύριο.

 

Σύμφωνα με καταγεγραμμένη μαρτυρία στο βιβλίο «Ο Όσιος Πορφύριος – Μαρτυρίες, Διηγήσεις, Νουθεσίες» (σ. 39–40), ο όσιος αναφέρεται ότι είπε  ότι ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου δεν βρίσκεται ούτε στην Αίγυπτο ούτε σε κάποιον από τους τόπους που συνήθως υποδεικνύονται, αλλά στην Ελλάδα, κοντά στο αρχαίο Δίον και συγκεκριμένα στην περιοχή της Κατερίνης, στην Κονταριώτισσα, δίπλα σε ένα εκκλησάκι της Παναγίας. Η αναφορά αυτή, ωστόσο, παραμένει αόριστη, καθώς δεν διευκρινίζεται ποιο ακριβώς εκκλησάκι εννοείται.


Ο Όσιος Πορφύριος και η Κονταριώτισσα: Μια μαρτυρία για τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου

Η ασάφεια αυτή γεννά εύλογα ερωτήματα, ιδιαίτερα σε όσους επισκέπτονται την περιοχή. Στην Κονταριώτισσα δεσπόζει σήμερα ένας ναός που δύσκολα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «εκκλησάκι» μιας και παλαιότερα αυτός αποτελούσε το καθολικό του χαμένου σήμερα μοναστηριού. Ο αρχιτεκτονικός του ρυθμός, με τον βυζαντινό τρούλο και το περίστωο, καθώς και η λιτή αλλά επιβλητική διακόσμηση με τις αγιογραφίες, αποπνέουν αίσθηση μεγαλοπρέπειας και ιστορικής συνέχειας.

 

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον στον επισκέπτη παρουσιάζει το δάπεδο του ναού, όπου βρίσκεται μια μεγάλη, στρογγυλή μαρμάρινη πλάκα. Κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί από πολλούς ερασιτέχνες ερευνητές θεωρίες, σύμφωνα με τις οποίες κάτω από αυτήν ενδέχεται να υπάρχουν υπόγειες στοές ή άλλες κατασκευές. Στην πράξη, όμως, οι θεωρίες αυτές δεν συνοδεύονται από αποδεικτικά στοιχεία και παραμένουν στο πεδίο των τοπικών θρύλων.

 

Οι θρύλοι αυτοί φαίνεται να συνδέονται με μια υπόγεια στοά που υπήρχε στην ευρύτερη περιοχή και η οποία εξερευνήθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα χωρίς να προκύψει όμως κάτι αξιοσημείωτο. Σήμερα η στοά αυτή έχει καλυφθεί πλήρως, αν και ορισμένα ίχνη της διακρίνονται ακόμη σε απόσταση από τον χώρο του ναού.

 

Μετά την επίσκεψη στον ναό, στρέφοντας κανείς το βλέμμα προς τον Όλυμπο και τον συμβολικό θρόνο του Δία, το ερώτημα επανέρχεται αναπόφευκτα: σε ποιο εκκλησάκι της Παναγίας αναφερόταν ο όσιος Πορφύριος; Επρόκειτο για τον σημερινό ναό της Κονταριώτισσας ή για κάποιο μικρότερο, παλαιότερο εκκλησάκι που ίσως υπήρχε κάποτε στην ευρύτερη περιοχή και δεν διασώθηκε;

 

Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι η παρακείμενη μονή της Πέτρας,  μέχρι το 1918 αποτελούσε συνοικισμό της Κοινότητας της Κονταριώτισσας.  Στην απογραφή του 1920 ο συνοικισμός αυτός καταγράφεται με μόλις 58 κατοίκους. Το στοιχείο αυτό υποδηλώνει τις σημαντικές μεταβολές που έχει γνωρίσει η περιοχή κατά τον τελευταίο αιώνα και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο απώλειας παλαιότερων κτισμάτων ή μικρών λατρευτικών χώρων αγνώστους σε εμάς σήμερα.

 

Τα παραπάνω δεν επιτρέπουν ασφαλή συμπεράσματα. Η μαρτυρία του οσίου Πορφυρίου  όπως καταγράφεται, παραμένει αόριστη και δεν συνοδεύεται από ιστορικά ή αρχαιολογικά τεκμήρια. Ωστόσο, η διαδρομή της σορού του Μεγάλου Αλεξάνδρου είναι λαογραφικά γνωστό όπως έχει καταγραφεί σε λαογραφικά κείμενα, ότι διέσχισε τον ελληνικό χώρο, γεγονός που καθιστά την περιοχή της Πιερίας και ιστορικά ενδιαφέρουσα στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης. Προς το παρόν, η υπόθεση παραμένει ένας γόνιμος προβληματισμός ανάμεσα στην ιστορία, την παράδοση και την πνευματική μαρτυρία, χωρίς οριστικές απαντήσεις.

Σημείωση: Υποστηρίχθηκε από τεχνητή νοημοσύνη.


Δεν υπάρχουν σχόλια: